Kai Te Tai Rāwhiti o Aotearoa, anei a Waiū.

He aha te tikanga o Waiū?
For us, we interpret Waiū as ‘sustenance’ as that is what our products produce – healthy, nutritious dairy for our consumers to enjoy.

Ko Waiū tētehi ingoa i tohua ai e tētehi o ō mātau kaumātua. Ko tā mātau whakamāramatanga ko te ‘manapou’, inarā, koia te tino hua e manakohia nei e mātau – he manapou e hāngai ana ki te hauora me te toiora.

Te Tohu Mauri o Waiū

Ko Waiū Dairy tētehi whakakotahitanga o ngā pakihi 12 e mahi tahi ana i runga i te whakaaro kotahi.

He hononga e whakatinanahia nei i tēnei kōrero.

A. Manaia

Ko te kaitiaki te pūtahitanga o te tohu. Hai tohu tēnei i tā Waiū Dairy ngākau titikaha ki te tiaki, ki te taute hoki i a Papatūānuku.

B. Kōwhaiwhai

Hai tohu tēnei i te moemoeā, i te aronga me ngā wawata o Waiū. Ko tā ngā rārangi haehae e whakarākai nei i te kōwhaiwhai, he tohu i te tapatahitanga e whakatūturu ai i te angitutanga o Waiū Dairy – wā hipa, wā tū me te wā heke.

1-12. Rauru

Ko tā te rauru he whakaatu i te kotahitanga o ngā pakihi 12 hai tohu i tō rātau rangapū i runga i te whakaaro kotahi.

Ō Mātau Uaratanga

Ki a mātau nei, ko tā Waiū he tohu i te manapou. Anei tētehi whakarāpopototanga o tō mātau moemoeā; kia tiakina te tangata me te whenua, ā, ko te hauora kai te tihi o Whakaaro i roto i ā mātau mahi katoa.

= Manapou – hauora me te toiora
= Manapou – tangata me ngā hapori ā-rohe
= Manapou – whenua me te taiao

Kai ō Waiū uaratanga te: Kaitiakitanga – matapopore me te tautīneitanga;
Manaakitanga – mahi tahi me te whakamana tangata;
Ū ki Te Whai Hua – kia whakahaumaru, kia whakaohooho, kia waihanga uaratanga hoki.

Tō Mātau Whenua

E pātata ana ki te pokapū o Kawerau ko te whenua e tū nei a Waiū Dairy i raro i te manaakitanga o tētehi o ō mātau hoa kaipakihi, o Pūtauaki Trust. Manaakitia nei e rātau tēnei whenua i tukuna iho ai e ō rātau tūpuna, ka mutu, ko tā rātau he taute atu, he tuku iho hoki ki ngā uri whakaheke. E kore rawa te whenua e hokona atu.
Mā te āheinga ki te pūngao ngāwhāriki whakahou utu iti me te huanga o tētehi pou tarāwaho e ara mai ana, ā tōna wā whakaratohia ai e ia tētehi hanganga o ētehi pakihi ahumahi. He nui kē ngā hua pai o tēnei tūwāhi. Kai te pou tarāwaho e ara mai nei tētehi ara tereina e ahu tika ana ki tētehi o ō Aotearoa tumu herenga waka pukumahi rawa atu, koia ko te Pōta i Tauranga. Mā tēnei ara tereina e taea ai e Waiū Dairy te whakaiti te tapuwae waro nōna e kawe nei i ngā whakaputanga ki te mākete.
Ko tā mātau ko te hunga whaipānga he nanaiore ki te whakatūturu kia tautīneitia te anamata o ngā mahi hua miraka mā te tū hai kaitiaki o te whenua.
Ko ngā uaratanga Māori e kīia nei ko te Kaitiakitanga, ko te Manaakitanga, ko te Whanaungatanga, me te Tino Rangatiratanga e parākiri nei i ā mātau mahi. Hāpai ake ai ēnei uaratanga i te arotahinga ki ngā hātepe whakaumu whenua me ngā tikanga ā-taiao tika.
Whai wāhi atu nei tā mātau hāpaitanga ake o te pāmu noke e kia nei ko My Noke i Taupō – he āhuatanga tēnei e mau nei ki te rangapū me te mahinga tahitanga, me pēnei rawa e whakatūturuhia ai te āheinga o ngā uri whakaheke ki te whakamahi i te whenua ā tōna wā.

Tā Mātau Miraka

E hāngai tonu ana ki tā mātau arotahinga ki te hauora, kua eke te miraka a Waiū ki ngā paerewa tūtohu hua miraka o te ao, ka mutu, e whakatūturu ana i te ahunga mai o te miraka i ngā kau kai-pātītī.

Apoapotia ai pātata atu nei ki tō mātau tūwāhi, hai whakatūturu mā mātau i te mohou o ā mātau hua miraka, te tāwara pai kē atu, me te iti ake o te whakaaweawe kino ki te taiao.

Mā tā mātau arotahinga ki te tautīneitanga me ngā mahi pāmu mō te anamata o Aotearoa te take, whakatūturuhia ai e mātau te arotahinga ki te whakawhanake i te whakahouhoutanga ā-ahuwhenua, ngā hātepe tautīnei, me te whakamahinga o ngā tikanga ahuwhenua Māori.

Mā tā mātau kōrero pono me ā mātau hātepe tautohu e mōhio pū ai ā mātau kiritaki i ahu ā rātau hua miraka i hea, hoki noa atu ki te pāmu i ahu ai ia.

Tā Mātau Whare Whakaumu

He whare toitū ngā wheketere o Waiū – whakahaerehia ai ngā wheketere ki te mamao ngāwhā. Kua whai pūrere whakaumu me te pōkai hōu ā mātau wheketere, mā konei e āhei ai mātau te whakaputa i ngā hua kounga nui, wawe hoki ki ngā mākete o te ao.

Ahu ai tā mātau pata reka i te tukanga taketake e whakamahi nei i te hātepe Fritz Butter.
Whakaputaina ai tā mātau paura mā, whakamahinga rau hoki ki te hangarau kiriuhi, ā, ka whakamarokehia hoki ki te rehu, mā konei e whakaputaina ai te 85% miraka pūmua paura pūmua.